Jak określić, którego kraju jesteś rezydentem podatkowym, jeśli kryteria różnią się w krajach Twojego zamieszkania?
- Kluczowe zagadnienie
- Podstawowe kryteria rezydencji podatkowej
- Jak określić rezydencję podatkową, gdy kryteria się różnią?
- Rekomendacje
Autorzy: Yaroslavna Zadesenskaya, Anastasia Sazonov
Kluczowe zagadnienie
Osoby będące rezydentami kilku krajów stają przed wyzwaniem określenia swojego statusu podatkowego w danym państwie, aby uniknąć podwójnego opodatkowania.
Przepisy krajowe mogą przewidywać różne podstawowe kryteria ustalania rezydencji podatkowej, takie jak:
- Główne miejsce zamieszkania w danym kraju
- Ośrodek interesów życiowych
W artykule przeanalizowano różnice w ustalaniu rezydencji podatkowej na przykładzie Białorusi i Niemiec.
Podstawowe kryteria rezydencji podatkowej
Białoruś:
Podstawowym kryterium jest liczba dni rzeczywistego pobytu w kraju (ponad 183 dni w roku kalendarzowym) – art. 17 Kodeksu Podatkowego Białorusi.
Niemcy:
Dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych priorytetem jest stałe lub zwyczajowe miejsce zamieszkania (§ 1 niemieckiej Ustawy o podatku dochodowym – Einkommenssteuergesetz, EStG).
- Stałe miejsce zamieszkania – osoba posiada mieszkanie w Niemczech, które utrzymuje i regularnie w nim przebywa (§ 8 niemieckiego Kodeksu Podatkowego –– osoba posiada mieszkanie w Niemczech, które utrzymuje i regularnie w nim przebywa (§ 8 niemieckiego Kodeksu Podatkowego – Abgabenordnung, AO).
- Zwyczajowe miejsce zamieszkania – pobyt w Niemczech, który nie jest tymczasowy, trwa ponad sześć miesięcy, a krótkie przerwy nie są uwzględniane (§ 9 Abgabenordnung).
Jak określić rezydencję podatkową, gdy kryteria się różnią?
W praktyce mogą pojawić się trudności np. z ustaleniem rzeczywistej liczby dni pobytu w Białorusi. Wówczas zastosowanie mają postanowienia umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania między Białorusią a Niemcami.
Procedura ustalania rezydencji podatkowej
Stałe miejsce zamieszkania – dostępność stałego mieszkania na użytek własny (np. dom, mieszkanie, wynajmowane lokum) oraz jego ciągłe użytkowanie. Nie może być to najem krótkoterminowy (np. podróż służbowa).
Ośrodek interesów życiowych, jeśli osoba posiada stałe miejsce zamieszkania w dwóch krajach. Ten aspekt obejmuje:
- Powiązania osobiste (np. rodzina mieszkająca w danym państwie, edukacja dzieci, dostęp do lekarzy, członkostwo w organizacjach społecznych, opłaty za media).
- Powiązania ekonomiczne (np. zatrudnienie, prowadzenie działalności gospodarczej).
Gdy powyższe kryteria nie pozwalają ustalić rezydencji, decydujący jest kraj, w którym osoba przebywa najczęściej.
- Jeśli żadna metoda nie rozstrzyga sytuacji, rezydencja podatkowa opiera się na obywatelstwie danej osoby.
Rekomendacje
Aby uniknąć niejasności dotyczących rezydencji podatkowej, warto:
- Konsultować się ze specjalistami.
- Przechowywać dokumenty potwierdzające pobyt (np. pieczątki paszportowe, wyciągi bankowe z płatności, rachunki za media).
Masz pytania dotyczące rezydencji podatkowej? Skontaktuj się z Yaroslavną Zadesenską (y.zadesenskaya@revera.legal) – kierowniczką działu klientów prywatnych REVERA law group.
